Georg Vilhelm Fridrih Hegel

 Georg Vilhelm Fridrih Hegel rođen je 27. jula 1770. u Štutgartu. Hegelov otac Georg Ludvig je bio niži državni službenik na dvoru vinterbeškog vojvodstva. Hegel je bio najstariji od sve djece. Njegov mlađi brat Georg Ludvig postao je oficir i učestvovao u Napoleonovom pohodu na Rusiju. Majka mu je umrla kada mu je bilo 11 godina.

U Štutgartu je završio klasičnu gimnaziju u kojoj je posebna pažnja poklanjana antičkim jezicima i antičkoj literaturi. Proučavanje grčke književnosti izazvalo je u njemu oduševljenje za antičku kulturu, koje ga nije ostavljalo ni onda kad je bezmalo sasvim prestao da se oduševljava za druge stvari. „Pri pomenu Grčke, obrazovan čovjek u Evropi, naročito Nijemac, osjeća se kao kod kuće. Evropljani su dobili svoju religiju sa daljeg izvora, s Istoka; ... ali, što je ovdje, što je prisutno - nauku i umjetnost, što zadovoljava naš duhovni život, što ga uzdiže i ukrašava - dobijamo, posredno ili neposredno, iz Grčke“. Jedno vrijeme religiju Grka više je cijenio nego hrišćanstvo; u jednom spisu o životu Isusovu, u kojem je Isusa shvatio kao sina Marije i Josifa, a čudesne elemente ostavio po strani, anticipirao je shvatanja Štrausova i Renanova. Kasnije se odrekao ovoga djela.

Od 1788. studira u Tibingenu - prve godine filozofiju, a naredne tri teologiju. Imajući odbojnost prema nastavi teologije on se, kao i Šeling, okreće Kantovoj filozofiji, posebno njegovim spisima o moralnom suverenitetu ličnosti, zatim djelima Jakobija, Spinoze, Šilera. U to vrijeme zajedno s Helderlinom i Šelingom vatreni je pobornik Francuske revolucije i jednoga dana, rano ujutro, zasadio je na trgu Drvo slobode. „Francuski narod, kupajući se u svojoj revoluciji (pisao je on) oslobodio se mnoge ustanove što ju je ljudski duh ostavio kao djetinju obuću, jer ga je pritiskivala, a pritiskuje još i druge kao mrtvi okovi.“ U onim nade punim danima, „kad je biti mlad značilo biti u pravom raju“, Hegel je, kao Fihte, flertovao s nekom vrstom aristokratskog socijalizma i predao se, sa značajnom snagom, romantičkoj struji koja se raširila po cijeloj Evropi.

Nakon završenog fakulteta, radi kao učitelj u Bernu (1793-6), a potom u Frankfurtu (1797-9); pored toga što piše radove iz teologije, Hegel se sve više bavi političkom i ekonomskom istorijom. Dobivši nasledstvo nakon smrti oca 1799. odlazi u Jenu na poziv Šelinga koji je te godine preuzeo mjesto Fihtea na tamnošnjem univerzitetu. Sa Šelingovom podrškom, Hegel uspješno prolazi kvalifikacioni ispit za profesora u jesen 1801. godine, sa tezom na temu filozofije prirode. Nakon što je odbranio disertaciju “O kretanju planeta” (27. avgusta 1801), objavljuje i prvi rad “Razlika između sistema filozofije Fihtea i Šelinga” (1801), a od naredne godine počinje u Jeni s Šelingom da izdaje "Kritički žurnal za filozofiju", u kojem štampa i svoje radove. Ako je njegova disertacija pokušaj filozofskog promišljanja prirode (nakon čega je bio primljen u Mineraloško i Prirodno-naučno društvo), pa nakon toga i predaje o "čistoj matematici", sa Šelingovim odlaskom iz Jene počinje da slabi njegov uticaj na Hegela i ovaj se sve više usredsređuje na problem zasnivanja filozofskog sistema, o čemu svjedoči njegov kasnije objavljen rukopis “Logika, metafizika, prirodna filozofija” (1804-05). U to vrijeme Hegel se zanosi idejom da napiše knjigu Logika i metafizika. Iako je u početku lektor, potom i docent, on nije u Jeni bio popularan kao Šeling i na njegova predavanja (iz logike, metafizike, prirodnog prava, istorije filozofije, a potom i fenomenologije duha) u početku niko nije ni dolazio. Vrhunac njegovog Jenskog perioda je “Fenomenologiju duha” (1806), koju je, radujući se francuskoj pobjedi nad pruskom vojskom kod Jene, posvetio Napoleonu.

Marta 1807. Hegel odlazi u Bamberg i tamo ostaje do novembra 1808. radeći kao urednik lokalnih novina. Tu počinje da se bavi političkim radom koji mu nije donio ni korist ni slavu. Nakon zabrane novina od strane cenzure, Hegel na poziv svog starog prijatelja Nithamera prelazi u Nirnberg, gdje će biti direktor gimnazije (1809-1816); pored velikih obaveza koje je imao kao direktor, budući da je obrazovanju pridavao izuzetan značaj, tu će napisati svoje sljedeće veliko djelo “Nauka logike” (1812-1816).

Od 1816. do 1818. predaje u Hajdelbergu, gdje je pozvan za profesora univerziteta, i tada objavljuje spis “Enciklopedija filozofskih nauka” (1817), u kome je izložio svoj filozofski sistem. Nakon toga pozvan je 1818. u Berlin, gdje je, ovjenčan slavom, predavao do smrti.  Iako je za života objavio još samo jedan spis “Osnovne crte filozofije prava” (1822), Hegel u Berlinu drži predavanja iz oblasti istorije filozofije, estetike, filozofije religije, filozofije istorije i sve te spise ubrzo su priredili i objavili njegovi učenici, što je doprinijelo učvršćenju uticaja Hegelove filozofije na većini evropskih univerziteta.

Kada se u Berlinu godine 1831. pojavila kolera, njegovo oronulo tijelo bilo je jedna od prvih žrtava koje su podlegle zarazi. Posle bolovanja koje je trajalo samo jedan dan umro je iznenada i mirno u snu.

Georg Vilhelm Fridrih Hegel se smatra jednim od najznačajniji sistematizatora filozofije poslije Aristotela. Već nakon sholastičke i renesansne filozofije, filozofiranje je zahtijevalo podrobno poznavanje prethodnih filozofskih teorija i sistema. Hegel se smatra poslednjim’velikim’ filozofom sistema, budući da je nakon njegovog izlaganja dijalektičkog sistema dugo vremena shvatano da više ništa novo ne može da se pojavi u filozofiji, i da naukama jedino ostaje da ‘popune’ mjesto koje im je u svom sistemu odredio Hegel.